mZD 40150f4 PRO - wspólpraca z makrokonwerterami Raynoxa i soczewkami nasadkowymi

[wyszomir]

Kilka lat temu w wątku https://forum.olympusclub.pl/threads...=1#post1150849
opisałem współpracę makrokonwerterów Raynoxa z obiektywem mZD60f2.8 macro. Jako że kilka tygodni temu zakupiłem mZD40-150f4 PRO korciło mnie jak ten obiektyw będzie z Raynoxami i soczewkami nasadkowymi współpracował. Nie da się ukryć ze spodziewałem się że może się sprawdzić przy fotografowaniu płochliwych owadów dzięki możliwości uzyskania znacznych skal odwzorowania z nieco większych odległości niż możliwe do uzyskania przy użyciu mZD60f2.8 macro. Zacząłem od makrokonwerterów Raynoxa z serii DCR, w przyszłości przewiduję uzupełnienie wątku o wyniki prób z makrokonwerterami z serii MSN oraz achromatycznymi soczewkami nasadkowymi. Ponieważ nie zdążyłem zakupić odpowiednich redukcji filtrowych do prób wykorzystałem sprzedawane w komplecie z makrokonwerterami Raynoxa mocowanie snap-on. osobiście nie jestem zwolennikiem tego mocowania (opisałem swoje zastrzeżenia do niego w wątku o współpracy mZD60f2.8 macro z Raynoxami) ale do prostych prób takie mocowanie wystarczy. Zastosowany zestaw sprzętu z zamontowanym makrokonwerterem Raynox DCR-250 wygląda tak:

Obiektyw jest już w pozycji roboczej z wysuniętym tubusem, doklejone do mocowania paski rzepu służą do mocowania dyfuzora w przypadku robienia zdjęć z lampą błyskową (podczas testów jej nie wykorzystywałem), zdjęcia z DCR-150 nie zamieszczam gdyż wizualnie poza napisami niczym się od DCR-250 nie różni.

Zacząłem od sprawdzenia winietowania i dostępnych skal odwzorowania.
Co do winietowania wieści są znakomite - zarówno z DCR-150 jak i z DCR-250 winietowanie nie występuje - w całym zakresie ogniskowych i odległości ostrzenia.

Skalę odwzorowania sprawdzałem wykonując zdjęcia skali linijki kolejno dla ogniskowej 40mm dla największej i najmniejszej odległości ostrzenia oraz dla ogniskowej 150mm również dla największej i najmniejszej odległości ostrzenia ustawianej w trybie MF. Dla każdego zdjęcia mierzyłem też dystans roboczy - odległość między linijką a przednią soczewką makrokonwertera (ten ostatni pomiar należy traktować jako orientacyjny - możliwy błąd ok. 2-3mm)

Na początek makrokonwerter Raynox DCR-150.

1. ogniskowa 40mm, obiektyw naostrzony na nieskończoność:

Uzyskana skala odwzorowania ok. 0.17 przy dystansie roboczym (mierzonym od motywu do przedniej soczewki konwertera) ok. 25cm.


2. ogniskowa 40mm, obiektyw naostrzony na minimalną odległość:

Uzyskana skala odwzorowania ok. 0.29, dystans roboczy ok. 12cm.


3. ogniskowa 150mm, obiektyw naostrzony na nieskończoność:

Uzyskana skala odwzorowania ok. 0.72, dystans roboczy ok. 20cm. Dla porównania mZD 60f2.8 macro uzyskuje podobną skalę odwzorowania przy dystansie roboczym ok. 10cm. Jak widać 40-150 z DCR-250 umożliwia niekiedy wykonywanie zdjęć ze znacznie większej odległości - fakt że zestaw taki jest dużo mniej poręczny od 60 macro i ma większą średnicę czyli owad widzi wprawdzie z większej odległości ale za to dużo większy obiekt który może go płoszyć. Jakim zestawem będzie łatwiej podejść motylka - trzeba by sprawdzić w praktyce.

4. ogniskowa 150mm, obiektyw naostrzony na minimalną odległość:

Uzyskana skala odwzorowania ok. 0.78, dystans roboczy ok. 14cm. Dla porównania mZD60f2.8 macro uzyskuje taką skalę przy dystansie roboczym ok. 9.5cm.

Zauważcie że przy ogniskowej 40mm ostry jest jedynie środek obrazu, boki są wyraźnie nieostre. Nie jest to skutek gorszej ostrości rysowania przy brzegach takiego zestawu - przyczyną jest krzywizna pola. Opiszę to dokładniej w dalszej części wątku.



Analogiczne testy z Raynoxem DCR-250:

5. ogniskowa 40mm, obiektyw naostrzony na nieskończoność:

Uzyskana skala odwzorowania ok. 0.31, dystans roboczy ok. 13cm.


6. ogniskowa 40mm, obiektyw naostrzony na minimalną odległość:

Uzyskana skala odwzorowania ok. 0.38, dystans roboczy ok. 8.5cm. Dla porównania dla mZD60f2.8 macro dystans roboczy przy takiej skali to ok. 15.5cm

Podobnie jak w przypadku DCR-150 na zdjęciach z ogniskową 40mm widoczny jest wpływ krzywizny pola.


7. ogniskowa 150mm, obiektyw naostrzony na nieskończoność:

Uzyskana skala odwzorowania ok. 1.22, dystans roboczy ok. 12cm.


8. ogniskowa 150mm, obiektyw naostrzony na minimalną odległość:

Uzyskana skala odwzorowania ok. 1.17, dystans roboczy ok. 9.5cm.

Zauważcie że obiektyw naostrzony na mniejszą odległość dał z mniejszej odległości mniejszą niż naostrzony na nieskończoność skalę odwzorowania. Wygląda to paradoksalnie, ale tak właśnie jest - największą skalę odwzorowania uzyskamy w takim zestawie przy ogniskowej 150mm i obiektywie naostrzonym na nieskończoność. Początkowo spodziewałem się że takie zachowanie spowodowane jest zmianą ogniskowej przy ustawianiu ostrości - obiektyw ten podczas ostrzenia nie zmienia wymiarów więc ostrzenie musi się odbywać poprzez wzajemne przesuwanie względem siebie grup soczewek co może powodować zmiany ogniskowej. Jest jednak jeszcze inny powód takiego zachowania o czym napiszę później.

Dodatkowo sprawdziłem z jakiej odległości uzyskuje się takim zestawem skalę odwzorowania 1:1 - dystans roboczy wynosi wtedy ok. 11.7cm. Dla porównania dla mZD60f2.8 macro dystans roboczy przy skali 1:1 to ok. 8cm.

Na dzisiaj tyle - ale uprzedzam - ciąg dalszy nastąpi

[August68]

No to czekamy... warto

[jkr]

Na pewno wielu zapaleńcom makro to się przyda.

[wyszomir]

Jak już wspomniałem na zdjęciach wykonywanych przy ogniskowej 40mm widać znaczące różnice między ostrością w środku i po bokach obrazu. Wynikają one z tego, ze przy tej ogniskowej powierzchnia z której tworzony jest ostry obraz nie jest płaska - ma ona kształt zbliżony do wycinka sfery. jest to tzw. efekt krzywizny pola. Skutek jest taki że ostrość na środku obrazu wypada nieco dalej niż po jego bokach i robiąc zdjęcie płaskiej linijki nie jesteśmy w stanie zmieścić jej w głębi ostrości - nieostry będzie albo środek albo boki. Przy makrofotografii obiektów przyrodniczych efekt ten nie ma wielkiego znaczenia - przestrzenny motyw i tak zazwyczaj nie mieści się w całości w głębi ostrości, natomiast przy reprodukcji dokumentów jest to poważny problem. Efekt krzywizny pola można ładnie uwidocznić wykonując z bracketingiem ostrości kilka zdjęć płaskiego motywu ustawionego prostopadle do osi optycznej monitora - w moim przypadku motywem był ekran monitora (zdjęcia wykonane z Raynoxem DCR-150 przy ogniskowej 40mm):

9.

10.

11.

Inny sposób oceny kształtu krzywizny pola to wykonanie zdjęcia płaskiego motywu obiektywem nachylonym pod katem - strefa ostra pokaże nam wtedy kształt przekrojów przez powierzchnię pola. Poniżej kilka zdjęć monitora wykonanych obiektywem nachylonym o ok. 45 stopni w górę (na wszystkich zdjęciach kat nachylenia obiektywu był jednakowy):

Olympus mZD40-150f4 + Raynox DCR-150:

12.

13.

Olympus mZD40-150f4 + Raynox DCR-250:

14.

15.

16.

17.

Jak widać dla obu konwerterów efekt krzywizny pola przy ogniskowej 150mm jest nieznaczny, przy ogniskowej 40mm jest znaczący i w przypadku zestawu z Raynoxem DCR250 silnie zależy od odległości na którą naostrzyliśmy obiektyw> Dla zestawu z Raynoxem DCR150 wpływ odległości naostrzenia obiektywu na kształt krzywizny pola był też przy 40mm zauważalny, ale znacznie słabszy.



Pozostaje jeszcze do wyjaśnienia to że zestaw mZD40-150f4 + Raynox DCR-250 daje przy ogniskowej 150mm naostzraonym na nieskończoność nieco większą skale odwzorowania i na dodatek z większej odległości niż ten sam zestaw z obiektywem naostrzonym na minimalną odległość. Ma to związek z efektem odwrócenia perspektywy o którym pisałem już omawiajac współpracę makrokonwerterów Raynoxa z mZD60f2.8 macro: https://forum.olympusclub.pl/threads...=1#post1151250

W celu potwierdzenia tej hipotezy wykonałem testowanym zestawem kilka zdjęć położonej na blacie biurka kartki papieru w kratkę z obiektywem pochylonym w dół - dokładnego kąta pochylenia nie mierzyłem, szacuję że mieścił się w zakresie 30-45 stopni Ponieważ zależało mi na jak największej głębi ostrości użyłem liczby przysłony 22.

Dla ogniskowej 40mm kartka papieru wygląda tak jak ją normalnie postrzegamy - linie kratek zbiegają się ku górze - czyli kratki bardziej oddalone są mniejsze.

18.

Dla ogniskowej 150mm występuje nieznaczne ale jednak zauważalne odwrócenie perspektywy - linie lekko rozbiegają się ku górze i bardziej oddalone kratki wydają się szersze. Przy okazji okazało się że kartka niedokładnie przylegała do blatu co spowodowało pokrzywienie na zdjęciu linii poziomych.

19.

Sprawdziłem jeszcze dla jakiej ogniskowej uzyskuje się pionowy przebieg oddalająacych się linii kratek - w takiej sytuacji układ optyczny staje się telecentryczny i obiekty odwzorowuje w tej samej skali niezależnie od odległości w jakiej się znajdują. Może to mieć znaczenie w przypadku tzw. stackowania - czyli składania obrazu z kilku kadrów wykonanych z różnymi ustawieniami ostrości. W testowanym zestawie telecentryczność uzyskuje się przy ogniskowej ok. 100mm:

I o Raynoxach z serii DCR to było na tyle. Postaram się jeszcze uzupełnić wątek o doświadczenia z konwerterami Raynoxa z serii MSN oraz achromatycznymi soczewkami nasadkowymi - Sigmy oraz starymi rosyjskiej lub jeszcze radzieckiej produkcji. Musze jednak poprosić was o cierpliwość - wykonanie stosownych testów wymaga trochę czasu i może potrwać kilka dni zanim zdążę się z tym uporać.

[wyszomir]

Obiecany kolejny odcinek

Drugą serią makrokonwerterów Raynoxa jest seria MSN. W serii tej występują cztery różne makrokonwertery (ale spotykanych nazw jest więcej gdyż Raynox wprowadził w nazewnictwie spory bałagan), szczegóły omówiłem kiedyś pod adresem https://forum.olympusclub.pl/threads...=1#post1105719
Wszystkie makrokonwertery z tej serii mają mniejszy niż seria DCR gwint mocujący - 37mm i mniejszą niż makrokonwertery z serii DCR średnicę soczewek - można się zatem spodziewać problemów z winietowaniem. Dziś na początek makrokonwerter o najsłabszej zdolności skupiającej +5.9 dioptrii (ogniskowa 170mm) sprzedawany w zestawie CM3500 Micro Explorer pod nazwą '35mm Microscopic Lens 6x Model CM-3500', spotykany również w innych zestawach pod zupełnie inna nazwą 'Raynox Digital Camera Macroscopic Lens 2x'. Będę go dalej nazywał makrokonwerterem 6x.

Ponieważ w przypadku ryzyka winietowania dokładnie centryczne mocowanie makrokonwertera ma istotne znaczenie nie chciałem stosować mocowania 'snap-on' i mocowałem makrokonwertery z serii MSN do obiektywu za pośrednictwem redukcji filtrowej 62->37mm. Zestaw z zamontowanym makrokonwerterem 6x wygląda tak:

21.

Na początek winietowanie. W celu sprawdzenia jego wpływu wykonałem dla 4 ogniskowych - 40mm, 70mm, 100mm i 150mm serie zdjęć przy maksymalnie otwartej i maksymalnie przymkniętej przysłonie oraz przy najbardziej mnie interesujących z punktu widzenia makrofotografii liczbach przysłony 8 i 11. Efekty poniżej:

22.

23.

24.

25.

Pokazane zdjęcia zostały wykonane przy ostrości obiektywu ustawionej na maksymalną odległość. Podczas prób nie zauważyłem znaczącego efektu zmian odległości ostrzenia na winietowanie.
Jak widać przy krótszych ogniskowych winietowanie dość mocno przeszkadza, aczkolwiek jeśli korzystamy z formatów panoramicznych lub godzimy się na pewne przycięcie obrazu nawet przy 40mm uzyskany efekt może być użyteczny. Przyznam że przed rozpoczęciem eksperymentów obawiałem się że będzie gorzej.

Skalę odwzorowania sprawdzałem wykonując zdjęcia skali linijki kolejno dla ogniskowej 40mm dla największej i najmniejszej odległości ostrzenia oraz dla ogniskowej 150mm również dla największej i najmniejszej odległości ostrzenia ustawianej w trybie MF. Dla każdego zdjęcia mierzyłem też dystans roboczy - odległość między linijką a przednią soczewką makrokonwertera (ten ostatni pomiar należy traktować jako orientacyjny - możliwy błąd ok. 2-3mm)

Aby uniknąć problemów z nieidealnym trafieniem z ostrością skala linijki była lekko nachylona (podobnie jak przy poprzednich testach makrokonwerterów z serii DCR). Z boku wyglądało to tak:

26.

Ogniskowa 40mm, obiektyw naostrzony na nieskończoność:

27.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 0.22 przy dystansie roboczym (mierzonym między linijką i przednią krawędzią makrokonwertera) ok. 19cm.


Ogniskowa 40mm, obiektyw naostrzony na minimalną odległość:

28.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 0.32 przy dystansie roboczym ok. 11cm.


Ogniskowa 70mm. obiektyw naostrzony na nieskończoność:

29.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 0.42 przy dystansie roboczym ok. 17cm.


Ogniskowa 70mm, obiektyw naostrzony na minimalną odległosć:

30.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 0.48 przy dystansie roboczym ok. 11.5cm:


Ogniskowa 100mm, obiektyw naostrzony na nieskończoność:

31.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 0.61 przy dystansie roboczym ok. 17cm.


Ogniskowa 100mm, obiektyw naostrzony na minimalna odległość:

32.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 0.66 przy dystansie roboczym ok. 12cm.


Ogniskowa 150mm, obiektyw naostrzony na nieskończoność:

33.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 0.89 przy dystansie roboczym ok. 16.5cm.


Ogniskowa 150mm, obiektyw naostrzony na minimalną odległość:

34.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 0.91 pzry dystansie roboczym ok. 12cm.

Zauważcie że wraz ze wzrostem ogniskowej maleje wpływ odległości na skalę odwzorowania. Pzry ogniskowej 150mm skala odwzorowania niemal nie zależy od odległości.


W celu sprawdzenie krzywizny pola wykonałem obyiektywem skierowanym pod katem ok. 45 stopni pod górę zdjecia ekranu monitora pzry pzrysłonie 4 dla ogniskowych 40, 70, 100 i 150mm dla obiektywu naostrzonego na nieskończonosć oraz minimalną odległość. Przysłon ana wszystkich zdjęciach maksymalnie otwarta. Uzyskane efekty poniżej:

35.

36.

Jak widać im dłuższa ogniskowa tym mniejszy wpływ krzywizny pola. Przy krótszych ogniskowych również nastawiona odległość naostrzenia obiektywu ma znaczny wpływ na krzywiznę pola.

[wyszomir]

Jedziemy dalej - makrokonwerter o zdolności skupiającej 11.8 dioptrii (ogniskowa 85mm) sprzedawany w zestawie CM3500 Micro Explorer pod nazwą '35mm Microscopic Lens 12x Model CM-3500', spotykany również w innych zestawach pod nazwą 'Raynox Digital Camera Macroscopic Lens 4x'. Będę go dalej nazywał makrokonwerterem 12x. Mocowanie do obiektywu podobnie jak poprzedniego makrokonwertera poprzez redukcję filtrową 62->37mm.

W celu sprawdzenia wpływu winietowania wykonałem dla 4 ogniskowych - 40mm, 70mm, 100mm i 150mm serie zdjęć przy maksymalnie otwartej i maksymalnie przymkniętej przysłonie oraz przy najbardziej mnie interesujących z punktu widzenia makrofotografii liczbach przysłony 8 i 11:

37.

38.

39.

40.

Pokazane zdjęcia zostały wykonane przy ostrości obiektywu ustawionej na maksymalną odległość. Jak widać wpływ winietowania jest podobny jak w przypadku makrokonwertera 6x. Nie zauważyłem również znaczącego efektu zmian odległości ostrzenia na winietowanie.


Skalę odwzorowania sprawdzałem wykonując zdjęcia skali linijki ustawionej tak jak przy poprzednich testach kolejno dla ogniskowej 40mm dla największej i najmniejszej odległości ostrzenia oraz dla ogniskowej 150mm również dla największej i najmniejszej odległości ostrzenia ustawianej w trybie MF. Dla każdego zdjęcia mierzyłem też dystans roboczy - odległość między linijką a przednią soczewką makrokonwertera (ten ostatni pomiar należy traktować jako orientacyjny - możliwy błąd ok. 2-3mm)


Ogniskowa 40mm, obiektyw naostrzony na nieskończoność:

41.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 0.49 przy dystansie roboczym ok. 8.5 cm.



Ogniskowa 40mm, obiektyw naostrzony na minimalną odległość:

42.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 0.54 przy dystansie roboczym ok. 6 cm.



Ogniskowa 70mm, obiektyw naostrzony na nieskończoność:

43.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 0.87 przy dystansie roboczym ok. 8 cm.



Ogniskowa 70mm, obiektyw naostrzony na minimalną odległość:

44.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 0.84 przy dystansie roboczym ok. 6 cm.
Zauważcie że inaczej niż w przypadku krótszych ogniskowych większą skalę odwzorowania uzyskuje się przy obiektywie naostrzonym na nieskończoność i większym dystansie roboczym.



Ogniskowa 100mm, obiektyw naostrzony na nieskończoność:

45.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 1.23 przy dystansie roboczym ok. 8 cm.



Ogniskowa 100mm, obiektyw naostrzony na minimalną odległość:

46.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 1.13 przy dystansie roboczym ok. 6.5 cm.



Ogniskowa 150mm, obiektyw naostrzony na nieskończoność:

47.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 1.81 przy dystansie roboczym ok. 7.5cm.



Ogniskowa 150mm, obiektyw naostrzony na minimalną odległość:

48.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 1.61 przy dystansie roboczym ok. 6.5cm.

Jak widać przy najkrótszych ogniskowych zgodnie z oczekiwaniami skala odwzorowania rośnie przy zmniejszaniu dystansu roboczego, przy dłuższych ogniskowych jest odwrotnie - skala odwzorowania rośnie wraz z dystansem roboczym. Można się zatem spodziewać dla dłuższych ogniskowych efektu odwróconej perspektywy podobnie jak dla Raynoxa DCR-250 przy ogniskowej 150mm.

- - - - - - - - - - AKTUALIZACJA - - - - - - - - - -

Jedziemy dalej - makrokonwerter o zdolności skupiającej 11.8 dioptrii (ogniskowa 85mm) sprzedawany w zestawie CM3500 Micro Explorer pod nazwą '35mm Microscopic Lens 12x Model CM-3500', spotykany również w innych zestawach pod nazwą 'Raynox Digital Camera Macroscopic Lens 4x'. Będę go dalej nazywał makrokonwerterem 12x. Mocowanie do obiektywu podobnie jak poprzedniego makrokonwertera poprzez redukcję filtrową 62->37mm.

W celu sprawdzenia wpływu winietowania wykonałem dla 4 ogniskowych - 40mm, 70mm, 100mm i 150mm serie zdjęć przy maksymalnie otwartej i maksymalnie przymkniętej przysłonie oraz przy najbardziej mnie interesujących z punktu widzenia makrofotografii liczbach przysłony 8 i 11:

37.

38.

39.

40.

Pokazane zdjęcia zostały wykonane przy ostrości obiektywu ustawionej na maksymalną odległość. Jak widać wpływ winietowania jest podobny jak w przypadku makrokonwertera 6x. Nie zauważyłem również znaczącego efektu zmian odległości ostrzenia na winietowanie.


Skalę odwzorowania sprawdzałem wykonując zdjęcia skali linijki ustawionej tak jak przy poprzednich testach kolejno dla ogniskowej 40mm dla największej i najmniejszej odległości ostrzenia oraz dla ogniskowej 150mm również dla największej i najmniejszej odległości ostrzenia ustawianej w trybie MF. Dla każdego zdjęcia mierzyłem też dystans roboczy - odległość między linijką a przednią soczewką makrokonwertera (ten ostatni pomiar należy traktować jako orientacyjny - możliwy błąd ok. 2-3mm)


Ogniskowa 40mm, obiektyw naostrzony na nieskończoność:

41.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 0.49 przy dystansie roboczym ok. 8.5 cm.



Ogniskowa 40mm, obiektyw naostrzony na minimalną odległość:

42.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 0.54 przy dystansie roboczym ok. 6 cm.



Ogniskowa 70mm, obiektyw naostrzony na nieskończoność:

43.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 0.87 przy dystansie roboczym ok. 8 cm.



Ogniskowa 70mm, obiektyw naostrzony na minimalną odległość:

44.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 0.84 przy dystansie roboczym ok. 6 cm.
Zauważcie że inaczej niż w przypadku krótszych ogniskowych większą skalę odwzorowania uzyskuje się przy obiektywie naostrzonym na nieskończoność i większym dystansie roboczym.



Ogniskowa 100mm, obiektyw naostrzony na nieskończoność:

45.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 1.23 przy dystansie roboczym ok. 8 cm.



Ogniskowa 100mm, obiektyw naostrzony na minimalną odległość:

46.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 1.13 przy dystansie roboczym ok. 6.5 cm.



Ogniskowa 150mm, obiektyw naostrzony na nieskończoność:

47.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 1.81 przy dystansie roboczym ok. 7.5cm.



Ogniskowa 150mm, obiektyw naostrzony na minimalną odległość:

48.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 1.61 przy dystansie roboczym ok. 6.5cm.

Jak widać przy najkrótszych ogniskowych zgodnie z oczekiwaniami skala odwzorowania rośnie przy zmniejszaniu dystansu roboczego, przy dłuższych ogniskowych jest odwrotnie - skala odwzorowania rośnie wraz z dystansem roboczym. Można się zatem spodziewać dla dłuższych ogniskowych efektu odwróconej perspektywy podobnie jak dla Raynoxa DCR-250 przy ogniskowej 150mm.

- - - - - - - - - - AKTUALIZACJA - - - - - - - - - -

Dla sprawdzenia efektu odwracania perspektywy wykonałem serię zdjęć położonej na blacie biurka kartki papieru milimetrowego z obiektywem pochylonym w dół. Zdjęcia wykonywałem dla ogniskowych 40, 70, 100 i 150mm kolejno dla maksymalnej i minimalnej odległości ostrzenia. Aby uzyskać możliwie dużą głębię ostrości przymknąłem maksymalnie przysłonę obiektywu (f22).

49.

50.

Jak widać zgodnie z przewidywaniami dla ogniskowych obiektywu 70, 100 i 150mm oddalające się linie papieru milimetrowego rozszerzają się ku górze - czyli perspektywa jest odwrócona. Sprawdziłem też że dla ogniskowej ok. 60mm oddalające się linie pozostają pionowe - dla tej ogniskowej skala odwzorowania nie zależy od odległości.

Wykonane w celu sprawdzenia krzywizny pola zdjęcia ekranu monitora obiektywem skierowanym pod kątem ok. 45 stopni pod górę przy przysłonie 4 dla ogniskowych 40, 70, 100 i 150mm dla obiektywu naostrzonego na nieskończoność oraz minimalną odległość:

51.

52.

[wyszomir]

Kolejny makrokonwerter z serii MSN o zdolności skupiającej +25 dioptrii (4 elementy w 3 grupach, ogniskowa 40mm, odległość robocza z obiektywem naostrzonym na nieskończoność 32mm) był niegdyś sprzedawany z trzema redukcjami filtrowymi jako MSN-200, obecnie z mocowaniem 'snap-on' jako MSN-202. Występował również w zestawach pod różnymi nazwami - w zestawie CM3500 Micro Explorer jako 35mm Microscopic Lens 24x, w innych zestawach również z napisem Raynox Digital Camera Macroscopic Lens 4x (identycznym jak opisywany poprzednio makrokonwerter o ogniskowej 85mm!) Pod względem nazewnictwa producent Raynoxów wprowadził jednak straszny bałagan. W dalszej części będę używał nazwy MSN-200.

Winietowanie - zdjęcia dla 4 ogniskowych - 40mm, 70mm, 100mm i 150mm przy maksymalnie otwartej i maksymalnie przymkniętej przysłonie oraz przy najbardziej mnie interesujących z punktu widzenia makrofotografii liczbach przysłony 8 i 11:

53.

54.

55.

56.

Jak widać jest podobnie jak przy poprzednich makrokonwerterach z rodziny MSN - można się zresztą było tego spodziewać przy podobnej średnicy soczewek.


Skala odwzorowania - zdjęcia skali linijki ustawionej tak jak przy poprzednich testach kolejno dla ogniskowych 40mm, 70mm, 100mm i 150mm dla największej i najmniejszej odległości ostrzenia ustawianej w trybie MF. Dla każdego zdjęcia mierzyłem też dystans roboczy - odległość między linijką a przednią soczewką makrokonwertera (ten ostatni pomiar należy traktować jako orientacyjny - możliwy błąd ok. 2-3mm)

Ogniskowa 40 mm, obiektyw naostrzony na nieskończoność:

57.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 0.66 przy dystansie roboczym (mierzonym między linijką i przednią krawędzią makrokonwertera) ok. 3.3 cm.



Ogniskowa 40 mm, obiektyw naostrzony na minimalną odległość:

58.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 0.62 przy dystansie roboczym (mierzonym między linijką i przednią krawędzią makrokonwertera) ok. 2.8 cm.



Ogniskowa 70 mm, obiektyw naostrzony na nieskończoność:

59.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 1.82 przy dystansie roboczym (mierzonym między linijką i przednią krawędzią makrokonwertera) ok. 3.2 cm.



Ogniskowa 70 mm, obiektyw naostrzony na minimalną odległość:

60.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 1.57 przy dystansie roboczym (mierzonym między linijką i przednią krawędzią makrokonwertera) ok. 2.8 cm.



Ogniskowa 100 mm, obiektyw naostrzony na nieskończoność:

70.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 2.47 przy dystansie roboczym (mierzonym między linijką i przednią krawędzią makrokonwertera) ok. 3.1 cm.



Ogniskowa 100 mm, obiektyw naostrzony na minimalną odległość:

71.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 2.14 przy dystansie roboczym (mierzonym między linijką i przednią krawędzią makrokonwertera) ok. 2.8 cm.



Ogniskowa 150 mm, obiektyw naostrzony na nieskończoność:

72.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 3.46 przy dystansie roboczym (mierzonym między linijką i przednią krawędzią makrokonwertera) ok. 3.1 cm.



Ogniskowa 150 mm, obiektyw naostrzony na minimalną odległość:

73.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 3.03 przy dystansie roboczym (mierzonym między linijką i przednią krawędzią makrokonwertera) ok. 2.8 cm.

jak widać z tym makrokonwerterem niezły mikroskop się otrzymuje, aczkolwiek wygoda posługiwania się przy dużych rozmiarach obiektywu i dystansie roboczym zaledwie ok. 3cm jest raczej umiarkowana. Ale... to jeszcze nie najsilniejszy makrokonwerter z serii MSN...

- - - - - - - - - - AKTUALIZACJA - - - - - - - - - -

Zwiększanie się skali odwzorowania wraz ze wzrostem odległości ostrzenia obiektywu i dystansu roboczego wskazuje na odwracanie perspektywy przez ten zestaw.
Seria zdjęć położonej na blacie biurka kartki papieru milimetrowego z obiektywem pochylonym w dół potwierdza tę hipotezę. Zdjęcia wykonywałem dla ogniskowych 40, 70, 100 i 150mm kolejno dla maksymalnej i minimalnej odległości ostrzenia przy liczbie przysłony 22:

74.

75.

Ukazujące krzywiznę pola zdjęcia ekranu monitora obiektywem skierowanym pod kątem ok. 45 stopni pod górę przy przysłonie 4 dla ogniskowych 40, 70, 100 i 150mm dla obiektywu naostrzonego na nieskończoność oraz minimalną odległość:

76.

77.

[wyszomir]

Dziś dokończenie opisu współpracy z makrokonwerterami z serii MSN. na koniec został najsilniejszy z nich o konstrukcji metalowej, optyce złożonej z 4 elementów w trzech grupach i zdolności skupiającej +32 dioptrie (31.25mm). Był on niegdyś sprzedawany jako MSN-500 (z kompletem redukcji filtrowych) a obecnie jako MSN-505 (w komplecie z mocowaniem 'snap-on').

Winietowanie - zdjęcia dla 4 ogniskowych - 40mm, 70mm, 100mm i 150mm przy liczbach przysłony 4, 8, 11 i 22:

78.

79.

80.

81.

Makrokonwerter ten ma przy identycznym gwincie mocującym 37mm nieco mniejszą niż pozostałe makrokonwertery z serii MSN średnicę soczewek co spowodowało większy efekt winietowania.

Skala odwzorowania - zdjęcia skali linijki ustawionej tak jak przy poprzednich testach kolejno dla ogniskowych 40mm, 85 i 150mm dla największej i najmniejszej odległości ostrzenia ustawianej w trybie MF. Dla każdego zdjęcia mierzyłem też dystans roboczy - odległość między linijką a przednią soczewką makrokonwertera (ten ostatni pomiar należy traktować jako orientacyjny - możliwy błąd do ok. 1mm)

Ogniskowa 40 mm, obiektyw naostrzony na nieskończoność:

82.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 1.57 przy dystansie roboczym (mierzonym między linijką i przednią krawędzią makrokonwertera) ok 1.8 cm. Brak ostrości przy brzegach wynika z bardzo dużej krzywizny pola w tych warunkach - po bokach kadru skala linijki wyszła daleko poza głębię ostrości.



Ogniskowa 40 mm, obiektyw naostrzony na minimalną odległość:

83.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 1.4 przy dystansie roboczym (mierzonym między linijką i przednią krawędzią makrokonwertera) ok. 1.5cm.



Ogniskowa 85 mm, obiektyw naostrzony na nieskończoność:

84.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 3.15 przy dystansie roboczym (mierzonym między linijką i przednią krawędzią makrokonwertera) ok. 1.8 cm.



Ogniskowa 85 mm, obiektyw naostrzony na minimalną odległość:

85.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 2.54 przy dystansie roboczym (mierzonym między linijką i przednią krawędzią makrokonwertera) ok. 1.6cm.



Ogniskowa 150 mm, obiektyw naostrzony na nieskończoność:

86.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 5.3 przy dystansie roboczym (mierzonym między linijką i przednią krawędzią makrokonwertera) ok. 1.8 cm.



Ogniskowa 150 mm, obiektyw naostrzony na minimalną odległość:

87.

Uzyskana skala odwzorowania ok. 4.15 przy dystansie roboczym (mierzonym między linijką i przednią krawędzią makrokonwertera) ok. 1.6cm.

Skale odwzorowania gigantyczne, ale operowanie pokaźnych rozmiarów zestawem przy tak małych dystansach roboczych jest bardzo trudne. Również prawidłowe oświetlenie motywu znajdującego się tak blisko makrokonwertera może sprawiać duże trudności.

- - - - - - - - - - AKTUALIZACJA - - - - - - - - - -

Podobnie jak przy MSN 200 zwiększanie się skali odwzorowania wraz ze wzrostem odległości ostrzenia obiektywu i dystansu roboczego wskazuje na odwracanie perspektywy przez zestaw z makrokonwerterem MSN-500.
Dla potwierdzenia tej hipotezy wykonałem serię zdjęć położonej na blacie biurka kartki papieru milimetrowego z obiektywem pochylonym w dół dla ogniskowych 40, 70, 100 i 150mm kolejno dla maksymalnej i minimalnej odległości ostrzenia przy liczbie przysłony 22:

88.

Załącznik 251391

89.

Załącznik 251392

Tak jak należało się spodziewać na podstawie zmian skali odwzorowania przy zmianach odległości ostrzenia zestaw ten dla dowolnej ogniskowej i odległości odwraca perspektywę - to co jest dalej wydaje się na zdjęciu większe.

Na koniec krzywizna pola. Zdjęcia ekranu monitora obiektywem pochylonym w górę pokazują że powierzchnia ostrości bardzo odbiega od płaszczyzny dla ogniskowej 40mm i obiektywu naostrzonego na nieskończoność. zarówno wydłużanie ogniskowej jak i naostrzanie obiektywu na mniejszą odległość powodują silne zmniejszenie zakrzywienia pola.

90.

Załącznik 251393

91.

Załącznik 251394

I to już wszystko na temat współpracy mZD40-150f4 z makrokonwerterami Raynoxa.

Nie dysponuję dla porównania obiektywem mZD40-150f4-5.6 ale spodziewam się że uzyskiwane z nim skale odwzorowania będą zbliżone, spodziewam się również efektu odwracania perspektywy z silniejszymi makrokonwerterami natomiast pod względem winietowania może być nawet nieco lepiej. Nie potrafię powiedzieć jak będzie z krzywizną pola - zbyt słabą mam wiedzę z dziedziny optyki by to przewidzieć dla innego niż sprawdzałem układu optycznego.

Sądzę że za kilka dni będę w stanie jeszcze napisać trochę na temat współpracy mZD40-150f4 z kilkoma achromatycznymi soczewkami nasadkowymi.