Inżynierskie oko :)
Wersja do druku
Ciekawie to wygląda, dziękuję za relację.
H14. interesujące.
Ja też dziękuję. Postaram się tam wpaść kiedy będę we Wrocławiu.
Mosty mi sie podobają a relacja z Hx-z zachęcajaca. Chyba sie będe musiała tam wybrać też na wycieczkę. Dobrą reklamę im zrobiłeś :)
P.S. dałabym plusika ale system nie dopuszcza :/
H15 jest fajne :-)
Miło się ogląda.
Masońskie symbole w architekturze Krakowa
Zainspirowany kilkoma tekstami na temat występowania w krakowskiej przestrzeni publicznej masońskich symboli postanowiłem zrobić wycieczki fotograficzne poświęcone temu tematowi. Masoneria zwana także wolnomularstwem nawiązuje do fachu murarskiego. Większość osób zna budynek w Krakowie, gdzie można spotkać godła cechów rzemieślniczych: Sukiennice. Nic dziwnego, że właśnie tam znajdziemy herb murarzy [MK1 - numeracja stworzona na potrzeby tego postu]:
MK1
Załącznik 166988
Widnieją na nim rysunku przyrządów murarskich, z których dwa: cyrkiel i węgielnica została zapożyczona przez masonerię. Węgielnica to inaczej ekier lub jak kto woli kątownik. Służyła do wyznaczania kąta prostego. Te dwa przedmioty występując w symbolice masońskiej są ze sobą połączone. Niedaleko od miejsca powyższego herbu, na posadzce można znaleźć płytę, gdzie te przyrządy są bardzo dobrze widoczne [MK2].
MK2
Załącznik 166989
Znaki murarskie odnajdziemy na podstawie fontanny, zwanej Fontanną Żaka, umieszczonej na placu Mariackim. Jej fundatorami w 1958 były krakowscy rzemieślnicy stąd też ich herby. Nie każdy wie, że figura na fontannie stanowi kopię jednej z rzeźb z ołtarza Wita Stwosza [MK3, MK4, MK5].
MK3
Załącznik 166990
MK4
Załącznik 166991
MK5 Zbliżenie
Załącznik 166993
Cyrkiel i ekier znaleźć można także na fasadach budynków. Tu przykład z kamienicy na ul. Długiej, gdzie znajdowało się w towarzystwie innych herbów cechowych [MK6].
MK6
Załącznik 166995
Również w takich miejscach jak Zespół Szkół Mechanicznych Nr 1 w Krakowie, przy Al. Mickiewicza 5, widzimy na jednym z postumentów dwa połączone symbole kojarzone z masonerią. Sam budynek powstał w latach 1907-1912 [M7].
MK7
Załącznik 166997
Symbol ten stanowi centralny element mozaiki znalezionej na ul. Krupniczej 31 Domu Weissów, co wiąże krakowskiego malarza z masonerią [MK8].
MK8
Załącznik 166996
Podobno jednak symbolika jest inna. Wg znalezionego info: projekt mozaiki autorstwa Aneri Weiss i Stanisława Weissa, syna artysty. Znaczenie:
dwie palety = Wojciech i Aneri Weissowie
wąż = dr med. Anna Weissów-na,
cyrkiel i trójkąt = doc. dr hab. inż. Stanisława i Jadwigi Weissów.
dwie gwiazdeczki = Zosia i Renata Weissówny, córki Stanisława i Jadwigi Weissów.
Innym symbolem utożsamianym z wolnomularstwem jest oko wpisane w trójkąt, czyli tzw. oko opatrzności, znane także jako wszystkowidzące oko. W masonerii reprezentuje tzw. Wielkiego Architekta Wszechświata.
Okazuje się, że na kilku krakowskich budynkach umieszczony jest taki symbol. Jednakże w tych przypadkach symbol ten należy wiązać raczej z chrześcijaństwem, a jego usytuowanie na kamieniach ma związek z funkcją ochronną przed nieszczęściami. Godło tego typu przynależy do godeł religijnych. Zatem niekoniecznie utożsamiałbym je z wolnomularstwem.
Adresów gdzie widnieje oko Opatrzności jest kilka. Jak ktoś będzie w Krakowie to może je wypatrzyć bez większego problemu na kamienicach dookoła Rynku.
Podczas fotospaceru uwieczniłem to na ul. Wiślnej [MK9].
MK9.
Załącznik 166994
Dodam dla porządku, że z tym symbolem miałem już kontakt wcześniej przy realizacji projektu godła krakowskich kamienic. Jednakże przyjmując wykładnię, że godło to znak wyróżniający, od którego najczęściej bierze się nazwa budynku, to znam tylko dwie kamienice spełniające te kryteria. Pierwszą jest kamienica „Pod Opatrznością” przy ul. Stolarskiej 15 (obecnie pod tym adresem znajduje się Konsulat Generalny Francji), drugą przy ul. Floriańskiej 6. Poniżej przedstawiam oko ze Stolarskiej [MK10].
MK10
Załącznik 166986
Zauważyłem też, że oko opatrzności ulokowane jest raczej wysoko na budynku, np. między piętrami (tak jest przy Wiślnej) lub przy górnym krańcu elewacji (np. przy Floriańskiej).
Inne oko, starannie wykonane i umieszczone tuż nad wejściem do budynku znalazłem przy ul. Kościuszki nr 62 [MK11].
MK11
Załącznik 166987
Jako podsumowanie powyższego można stwierdzić, iż dany symbol nie zawsze oznacza to, co na pierwszy rzut oka wygląda.
Ale Kraków skrywa niejedną tajemnicę i wątek masoński na powyższych miejscach na pewno się nie kończy...
Piękna praca wykonana.
ciekawe, bardzo ciekawe. Z zainteresowaniem oglądam Twoje zdjęcia i opisy i czekam na kontynuacje
kolna, szafir51 - dziękuję za odwiedziny i komentarze.
Wracam do normalnej numeracji wraz z rozterką.
Schody - nie mogę się zdecydować, który kadr wybrać (miejscówka Urząd Marszałkowski w Krakowie przy Racławickiej).
Podpowiedzcie, które wybrać do umieszczeni do katalogu architektura?
215
Załącznik 167181
216
Załącznik 167182
217
Załącznik 167183
218
Załącznik 167184